Elektro Kimya
Yükseltgenme-İndirgenme Tepkimeleri
Elektron alış-verişinin birarada yürüdüğü tepkime.
Yükseltgenme (Oksidasyon)
Bir atom yada iyonun elektron vererek yükünün artmasına denir. Bu tepkimeye "yükseltgenme yarı tepkimesi" denir. Yükseltgenen madde, karşısındakini indirgediği için indirgen özellik gösterir.
X0 ---> X2+ + 2e- ///2 elektron verip yükseldi.
Cl2 ---> 2Cl5+ + 10e-
İndirgeme (Redüksiyon)
Bir atom yada iyonun elektron alarak değerliğinin azalmasına denir. Bu tepkimeye "indirgeme yarı tepkimesi" denir. İndirgenen madde, karşısındakini yükselttiği için yükseltgen özellik gösterir.
Fe3+ ---> Fe ///3 elektron alıp indi.
2I7+ ---> I2
Yükseltgenme Basamağının Bulunması
1
Bileşikteki elementlerin yükleri toplamı sıfıra eşittir. Kökte ise yükün değerine eşittir.
SO3 ---> Bileşik
SO32- ---> Kimyasal Kök
2
Metallerin ve element moleküllerinin yükseltgenmesi sıfırdır.
O2, O3, N2, H2...
Fe, Ni, Co, Cu...
3
Oksijen bileşiklerinde Peroksit -1, Oksit -2'lik değer alabilir.
4
Hidrojen metalle birleşirse -1, ametalle birleşirse +1 değeri alabilir.
MgH2
NH3
Not: Yanma tepkimeleri, metal-asit ve metal-baz tepkimeleri redoks tepkimeleridir, ancak asit-baz ve çözülme-çökelme tepkimelerinde redox yoktur.
Redoks Tepkimelerinin Denkleşmesi
Tepkimede öncelikle bütün elementlerin yükseltgenme basamağı belirlenir.
Tepkimede elementlerin her 2 yönde ayrı elektron alışverişine bakarız.
Değerliği değişen elementler belirlenir. Alınan ve verilen elektron sayısı eşitlenir. Bunun için uygun katsayılar kullanılır.
Hidrojen ve Oksijen dışındaki elementler eşitlenir. En son H ve O denkleştirilerek işlem tamamlanır.