Nükleik Asitler
DNA ve RNA olmak üzere 2 çeşittir. Yapı taşlarına nükleotit denir. 8 tür nükleotit bulunur. Yapılarında C, H, O ve N bulunur. Enerji üretiminde kullanılmazlar.
Azotlu Organik Bazlar
Pürin (çift halka): Adenin ve Guanin
Pirimidin (tek halka): Sitozin, Timin ve Urasil
Pentoz (5C'lu) Şekerler
Deoksiriboz DNA
Riboz RNA
DNA
Yönetim ve kalıtımdan sorumludur. Çift sarmal yapıdadır. Çekirdek, Mitokondri ve Kloroplast'ta bulunur.
Her zaman A ile T ve G ile S birleşir. A=T ve G=S. Pürin sayısı = Pirimidin sayısı (A+G=T+S). DNA'da G ile S arasında 3'lü, A ile T arasında is 2'li Hidrojen bağları vardır.
Kendini kopyalayabilir.
RNA
Protein sentezinden sorumludur. Tek zincirli yapıdadır. Çekirdek, Mitokondri ve Kloroplast'ta bulunur.
Kendine özgü bazı Urasil'dir.
DNA tarafından kopyalanabilir.
RNA'nın 3 tipi vardır.
Mesajcı/Messenger mRNA: Protein ile ilgili DNA şifresini ribozoma taşır. Zayıf Hidrojen bağı bulundurmaz. 3'lü nükleotid gruplarına kodon denir.
Taşıyıcı/Transporter tRNA: Aminoasitleri ribozoma taşır. Zayıf Hidrojen bağı bulundurur. 3'lü nükleotid gruplarına antikodon denir. Bir tRNA sadece bir tür AA taşıyabilir.
Ribozomal rRNA: Ribozomun yapısına katılır. Zayıf Hidrojen bağı bulundurur.
RNA türlerinin bulunma oranı: rRNA %80, tRNA %15, mRNA %5
Prokaryotlarda Replikasyon
Halkasal DNA'da bir Replikasyon Orjini, bir Bitiş noktası ve 2 Replikasyon Çatalı bulunur.
Ökaryotlarda Replikasyon
Prokaryot hücreye oranla, ökaryot hücrede DNA'nın daha büyük olması ve DNA polimerazlarının nükleotit ekleme hızının düşük olması gibi sebepler nedeniyle, doğrusal DNA'da birden çok Replikasyon Orjini vardır.
Replikasyon her canlı hücrede ortak değildir. Sadece hücre bölünürken gerçekleşir.
Enzimler
Helikaz: Replikasyon orjininden başlayarak hidrojen bağlarını kırıp DNA sarmalını açan enzim.
DNA Polimeraz: Yeni DNA zincirlerini 5' --> 3' yönünde sentezler. Kalıp zincirleri 3' --> 5' doğru okur.
DNA Ligaz: Kesintili DNA zincirleri (Okazaki) arasına fosfodiyester bağı kurar.
Not: Replikasyonda kalıp olarak görev gören zincir 3' --> 5' yönünde okunur. Bu şekilde okunan zincirin karşısına gelecek olanyeni iplik 5' --> 3' yönünde kesintisiz sentezlenir. Diğer kalıp DNA ipliği ise 5' --> 3' yönünde uzanır. Bu nedenle karşısındaki ipliğin kesintisiz sentezlenmesi mümkün olmaz. Replikasyon çatalı açıldıkça yeni iplik 5' --> 3' yönünde kesintili parçalar halinde sentezlenir. DNA Ligaz kesintili zincirleri birleştirir.